آموزش زیست دوازدهم فصل سوم

آموزش زیست دوازدهم فصل سوم: انتقال اطلاعات در نسل‌ها

آیا تابه‌حال به شباهت‌های خود با والدین یا خواهر و برادرتان فکر کرده‌اید؟ به نظرتان چرا برخی بیماری‌ها در خانواده‌ها به‌صورت ارثی منتقل می‌شوند؟ پاسخ این پرسش‌ها را با آموزش فصل سوم زیست دوازدهم یاد می‌گیرید. می‌خواهیم با قوانین حاکم بر انتقال صفات از نسلی به نسل دیگر آشنا شویم.

فصل 3 زیست‌شناسی 3، یکی از جذاب‌ترین و کاربردی‌ترین فصل‌های امسال است. به کمک آن، شناخت خوبی از تنوع زیستی و چگونگی شکل‌گیری صفات مختلف در موجودات زنده پیدا می‌کنید. به‌عبارت دیگر، این انتقال اطلاعات در نسل‌ها است که رمز و راز این موارد است.

بیشتر بدانید: تدریس زیست دوازدهم

ما بهت کمک می‌کنیم که زیست‌شناسی 3 رو راحت‌تر از اون چیزی که توی فکرته یاد بگیری. دست رو دست نذار و فرم رو پر کن:

👩🏻‍🎓 🤗 👨🏻‍🏫

گروه‌های خونی ABO و Rh: یک مثال کلاسیک از وراثت چند آللی

گروه‌های خونی ABO و Rh، نمونه‌ای کلاسیک از وراثت چند آللی هستند. در این نوع وراثت، یک صفت توسط بیش از دو آلل کنترل می‌شود. آلل‌های مختلف گروه خونی ABO (A، B و O) و Rh (مثبت و منفی) به‌صورت‌های مختلفی با هم ترکیب شده و گروه‌های خونی مختلفی را ایجاد می‌کنند.

درک گروه‌های خونی برای اهدای خون و پیشگیری از بیماری‌های همولیتیک نوزاد بسیار مهم است.

بارزیت ناقص: وقتی هیچ کدام برنده نیستند

بارزیت ناقص یکی از مباحث ساده در آموزش فصل سوم زیست دوازدهم است. در برخی موارد، هیچ کدام از آلل‌های یک ژن بر آلل دیگر غالب نیستند. بنابراین، فنوتیپ حاصل از ترکیب این دو آلل، ترکیبی از هر دو فنوتیپ والدین است. این پدیده را بارزیت ناقص می‌نامند.

برای مثال، در گل شب‌بو، ترکیب آلل‌های قرمز و سفید باعث تولید گل‌های صورتی می‌شود.

وراثت صفات مستقل از جنس: وقتی جنسیت مهم نیست

صفات مستقل از جنس، صفاتی هستند که ژن‌های کنترل‌کننده آنها روی کروموزوم‌های اتوزومی قرار دارند. بنابراین، جنسیت فرد بر بیان این صفات تأثیری ندارد. بسیاری از صفات مانند رنگ چشم، رنگ مو و گروه خونی، صفات مستقل از جنس هستند.

آموزش صفات وابسته به X فصل سوم زیست دوازدهم: وقتی جنسیت نقش مهمی دارد

صفات وابسته به X، صفاتی هستند که ژن‌های کنترل‌کننده آنها روی کروموزوم X قرار دارند.

مردان تنها یک کروموزوم X دارند. اگر ژنی که باعث بروز یک بیماری شود روی کروموزوم X قرار داشته باشد، مردان با احتمال بیشتری به آن بیماری مبتلا می‌شوند. هموفیلی و نابینایی رنگ از جمله صفات وابسته به X هستند.

صفات پیوسته و گسسته: طیف وسیعی از فنوتیپ‌ها

• صفات پیوسته: این صفات دارای طیف وسیعی از فنوتیپ‌ها هستند و تحت تأثیر چندین ژن و عوامل محیطی قرار دارند. قد، وزن و رنگ پوست از جمله صفات پیوسته هستند.
• صفات گسسته: این صفات دارای تعداد محدودی فنوتیپ هستند و معمولاً توسط یک یا چند ژن کنترل می‌شوند. گروه‌های خونی ABO و بیماری‌های ژنتیکی مانند تالاسمی از جمله صفات گسسته هستند.

صفات تک جایگاهی و چند جایگاهی: یک ژن یا چند ژن؟

• صفات تک جایگاهی: این صفات توسط یک ژن کنترل می‌شوند.
• صفات چند جایگاهی: این صفات توسط چندین ژن کنترل می‌شوند.

اثر محیط: ژن‌ها تنها عامل تعیین‌کننده نیستند

در آموزش سومین فصل زیست دوازدهم باید به اثر محیط هم اشاره کنیم. عوامل محیطی نیز می‌توانند بر بیان ژن‌ها و در نتیجه، بروز صفات تأثیر بگذارند. برای مثال، تغذیه مناسب می‌تواند بر قد و وزن افراد تأثیر بگذارد.

مهار بیماری‌های ژنتیکی: امید به آینده

با پیشرفت علم ژنتیک، امروزه روش‌های مختلفی برای تشخیص، درمان و پیشگیری از بیماری‌های ژنتیکی وجود دارد. مشاوره ژنتیک، تشخیص پیش از تولد، درمان ژن و مهندسی ژنتیک از جمله این روش‌ها هستند.

نکات مهم برای مطالعه فصل سوم زیست دوازدهم

• خلاصه‌نویسی: مطالب مهم هر بخش از جمله گروه‌های خونی Rh و ABO را خلاصه کنید.
• استفاده از فلش کارت‌ها: برای یادگیری اصطلاحات و مفاهیم جدید مانند صفات مستقل از جنس و وابسته به جنس از فلش کارت‌ها استفاده کنید.
• مطالعه گروهی: با دوستان خود گروه مطالعه تشکیل دهید و به صورت گروهی به سوالات یکدیگر پاسخ دهید.
• استفاده از منابع مختلف: علاوه بر کتاب درسی، از منابع دیگری مانند فیلم‌های آموزشی کلاس زیست دوازدهم، وب‌سایت‌ها و مقالات علمی نیز استفاده کنید.

در کنار موارد بالا، بایوبنام یک راهکار ویژه نیز به شما پیشنهاد می‌دهد. اگر می‌خواهید تستی و تشریحی خواندن را با هم یاد بگیرید، می‌توانید به روش مطالعه زیست دوازدهم مراجعه کنید.

گفتارهای زیست 12 فصل 3

برای دسترسی به هر گفتار، روی آن کلیک کنید:

• گفتار یک فصل سه زیست دوازده
• گفتار دو فصل سه زیست دوازده

آموزش جمع‌بندی فصل سه زیست دوازدهم

انتقال اطلاعات در نسل‌ها، یکی از اساسی‌ترین مفاهیم در زیست‌شناسی است. با درک این فرایند، می‌توانیم به بسیاری از سوالات اساسی در مورد تنوع زیستی، تکامل و بیماری‌های ژنتیکی پاسخ دهیم. در این مقاله، ما به طور خلاصه به بررسی برخی از مفاهیم مهم فصل سوم کتاب زیست‌شناسی دوازدهم پرداختیم. در فصل‌های بعدی، شما با جزئیات بیشتری در مورد این موضوع آشنا خواهید شد.